Tüketici Güven Endeksi Nisan'da Düşüş Gösterdi
Tüketici Güven Endeksi, nisan ayında yüzde 2,3 düşerek 83,9 seviyesine geriledi. İç ve dış gerilimler, ekonomik belirsizlikler ve siyasi gelişmeler, tüketici güvenini olumsuz etkiledi. Bu durum, tüketicilerin genel ekonomik gidişat ve mali durumlarına ilişkin beklentilerini de etkiledi.
Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) ve Merkez Bankası iş birliği ile yürütülen Tüketici Eğilim Anketi, tüketici güvenindeki düşüşü ortaya koydu. Mart ayında 85,9 olan endeks, nisan ayında 83,9'a geriledi. Bu düşüş, hem iç siyasi gelişmeler hem de küresel ticaret savaşlarının etkisiyle gerçekleşti.
İç ve Dış Gerilimler
İçerideki siyasi kovuşturmalar ve gözaltılar, tüketici güveninde kayıplara yol açtı. ABD’nin 2 Nisan’da açıkladığı gümrük tarife değişiklikleri, dünya ekonomisinde belirsizlik yarattı. Bu durum, tüketicilerin harcama ve tasarruf eğilimlerini olumsuz etkiledi.
Tüketici Güven Endeksi, 0-200 aralığında değer alıyor. 100’den büyük olması, tüketici güveninde iyimserliği, 100’den küçük olması ise kötümserliği yansıtıyor. Nisan ayındaki düşüş, tüketici güvenindeki olumsuz durumu gösteriyor.
Ekonomik Beklentilerde Kötümserlik
Tüketicilerin mevcut ve gelecek ekonomik durumlarına ilişkin beklentileri, nisan ayında daha da kötüleşti. Mevcut dönemde hanelerin maddi durumu alt endeksi, martta 70,9 iken nisan ayında 69,1’e düştü. Gelecek on iki ay için maddi durum beklentisi de 84,3’e geriledi.
Genel ekonomik duruma ilişkin değerlendirmeler de olumsuz yönde değişti. Mevcut dönemde genel ekonomik duruma ilişkin alt endeks, yüzde 0,6 düşüşle 55,6’ya indi. Gelecek on iki aylık dönem için genel ekonomik durum beklentisi ise yüzde 2,2 düşüşle 82,8’e geriledi.
Harcama ve Tasarruf Eğilimleri
Tüketicilerin harcama eğilimleri, tasarruf yapma yönünde değişti. Nisan ayında hanelerin mali durumu endeksi, yüzde 0,6 düşerek 79,8’e geriledi. Dayanıklı tüketim mallarına harcama eğilimi de düşüş gösterdi.
Mevcut dönemde tasarruf etmek için uygunluk değerlendirmesi ise yüzde 7,4 arttı. Gelecek üç ayda tüketimin finansmanı için borç kullanımına ilişkin endeks ise 62,5 ile yerinde saydı. Bu durum, tüketicilerin tasarrufa yöneldiğini gösteriyor.
Seçim ve Tüketici Güveni İlişkisi
Tüketici güveni ile seçim sonuçları arasında önemli bir ilişki bulunuyor. Düşen güven düzeyi, seçim beklentileri ile ilişkilendiriliyor. Seçim dönemlerinde tüketici güveninin artması, iktidar partileri lehine sonuçlar doğurabiliyor.
Mayıs 2023 Genel Seçimleri sürecinde tüketici güveni, nisan ayında 87,5’e ve mayısta 91,1’e çıkarak son beş yılın zirvesine ulaştı. Ancak ekonomik gidişatta yaşanan bozulma, güven endeksinin sert bir düşüş yaşamasına neden oldu.
Refah Göstergeleri ve Enflasyon Beklentileri
Tüketici güveninin somutlaştığı alanlardan biri olan ev ve otomobil satın alma eğilimi, hala düşük seviyelerde kalıyor. Gelecek 12 ayda konut satın alma beklentisi, 14 seviyesine çıkmasına rağmen hala dipte kalıyor.
Enflasyon beklentileri de olumsuz yönde değişti. Nisan ayında tüketicilerin enflasyon beklentileri, geçen on iki aylık döneme göre yüzde 6 düşüşle 56 oldu. Bu durum, tüketici fiyatlarında artış beklentisini yansıtıyor.