Türkiye'nin Altın Üretiminde Düşüş ve Gelecek Hedefleri
Türkiye’nin altın üretimi 2024 yılında 32,2 tona geriledi. Altın Madencileri Derneği Başkanı Hasan Yücel, bu durumun son beş yılda 10 tonluk bir kayba işaret ettiğini belirtti. Yücel, 2020 yılında 42 tonla Cumhuriyet tarihinin rekorunu kıran üretimin sürdürülebilir bir seviyeye taşınamadığını ifade etti. Üretimdeki bu düşüş, Türkiye'nin potansiyelini değerlendiremediğini gösteriyor.
Yücel, Türkiye’nin toplamda 6 bin 500-10 bin ton arasında altın rezervine sahip olduğunu ve bu rezervlerin değerinin yaklaşık 397 - 611 milyar dolar arasında değiştiğini vurguladı. Ancak bu devasa potansiyelin yeterince değerlendirilemediğini belirtti. İyi bir planlamayla 100 ton altın üretmenin mümkün olduğunu ifade etti.
Altın İhtiyacının Karşılanması
Türkiye’nin yıllık altın ihtiyacının 160 ton seviyesinde olduğunu belirten Yücel, 2024 yılında yerli üretimle yalnızca 32,2 tonluk kısmının karşılanabildiğini ifade etti. Aradaki 127,8 tonluk açık, ithalat yoluyla kapatılmak zorunda. Bu durum, Türkiye’ye her yıl milyar dolarlık fatura çıkarıyor.
Yücel, altın ithalatına dayalı bir ekonominin sürdürülemez olduğunu ve cari açığın büyümesine neden olan bu tabloyu değiştirmek için yerli üretimin artırılması gerektiğini vurguladı. Merkez Bankası’na göre, 2023’te parasal olmayan altın ithalatının önceki yıla göre yüzde 46,9 artarak 30 milyar dolara ulaştığına dikkat çekti.
Yerli Üretimin Artırılması İçin Gerekenler
Yücel, altın üretiminde karşılaşılan bürokratik engellerin sektörü yavaşlattığını kaydetti. Bugün bir girişimci, altın madenciliğine yatırım yapmak istese, uzun ve karmaşık izin süreçleriyle boğuşmak zorunda kalıyor. Bu süreçler, yatırımcıların cesaretini kırıyor.
Eğer bu engeller kaldırılmazsa, mevcut yatırımlar bile sürdürülebilir olmaktan çıkacak ve yerli altın üretimindeki düşüş devam edecektir. Yücel, yatırım ortamını iyileştirecek somut adımlar atılması gerektiğini belirtti.
100 Ton Hedefi Gerçekleşebilir
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın, altın üretimini 100 tona yükseltme hedefinin hayal olmadığını vurgulayan Yücel, Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Alparslan Bayraktar’ın bu hedefi gerçekleştirmek için büyük bir gayret gösterdiğini ifade etti. Ancak diğer kamu kurumlarının bu hedef doğrultusunda iyi organize olmadığını belirtti.
Yücel, üreticilerin önü açılırsa, birkaç yıl içinde bu seviyelere ulaşılabileceğini ve böylece cari açığın azalacağını, ekonomiye on milyarlarca dolar kazandırılacağını ifade etti. İthalata dayalı modelin sürdürülemez olduğunu belirtti.
Sonuç ve Gelecek Beklentileri
Yücel, dışa bağımlı bir ekonomi içinde kaybolmamak için üretimin artırılması gerektiğini vurguladı. Bu potansiyeli değerlendirerek cari açığı azaltmanın mümkün olduğunu belirtti. Milyarlarca doları eğitim, sağlık ve altyapı gibi alanlara aktararak ülkenin ekonomik durumunu iyileştirmek gerektiğini ifade etti.
Sonuç olarak, Türkiye’nin altın üretiminde yaşanan düşüş, stratejik bir kayıp olarak değerlendirilmektedir. Yerli üretimin artırılması için gerekli adımlar atılmadığı takdirde, bu durumun devam edeceği öngörülmektedir. Yücel’in belirttiği gibi, potansiyelin değerlendirilmesi, ülkenin ekonomik geleceği açısından kritik öneme sahiptir.